ПАЁМ РОҲНАМО БАҲРИ ТАЪМИНИ ЗИНДАГИИ ШОИСТА

Чи тавре, ки Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар паём зикр намуданд, самтҳои асосии сиёсати дохилию хориҷии мамлакатро барои давраҳои оянда муайян намуда, оид ба пешбурди манфиатбори сиёсати хориҷӣ ва таъмини пешрафти соҳаҳои иқтисоду саноат, энергетика, роҳу нақлиёт, амнияту мудофиа, ҳифзи ҳуқуқу тартибот, тандурустӣ, фарҳанг, илму маориф, ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ, ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ вазифаҳои мушаххас ба миён гузоштанд.

Қобили зикр аст, ки ҳамасола оид ба беҳтаргардонии сатҳи зиндагонии аҳолӣ дар паём масъалагузорӣ карда мешавад. Агар паёмҳои солҳои пешинро таҳлил кунем, мебинем, ки аз аввал то имрӯз баҳри зиндагии шоистаи мардум дастуру супоришҳо шуда, дар натиҷа пас иҷрои он дастурҳо ҷойҳои нави корӣ, саводнокии аҳолӣ, сатҳу зиндагонӣ беҳтар гардида истодааст. Соли 2018 Пешвои миллат қайд карданд, ки бо мақсади вусъат бахшидан ба ҳалли масъалаҳои зикршуда ва бо дарназардошти зарурати инкишофи инфрасохтори деҳот пешниҳод менамоям, ки солҳои 2019-2021 “Солҳои рушди деҳот, сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ» эълон карда шаванд. Бояд қайд кард, ки соҳаи сайёҳӣ яке аз соҳаҳои пурқуввати иқтисодиёт буда, дар таъмини зиндагонии аҳолӣ нақши боса муҳим мебозад, ногуфта номонад, ки пас аз эълон гардидани он дар қаламрави кишвар дигаргуниҳои ҷиддӣ ба назар мерасад. Дар ин давра шумораи ширкатҳои сайёҳӣ аз 13 адади соли 2013 ба 224 адад омада расид. Сайёҳӣ яке аз соҳаҳои муҳими бо шуғл фаро гирифтани аҳолии қобили меҳнат баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум, рушди дигар соҳаҳои хизматрасониву истеҳсолӣ, инчунин муаррифгари таъриху фарҳанг, табиат ва анъанаҳои мардум ба ҳисоб меравад.

Соли 2011 Пешвои миллат қайд карданд, ки бинобар аҳаммияти бузурги соҳаи саноат дар рушди минбаъдаи мамлакат, ҳалли масъалаҳои иҷтимоиву иқтисодӣ ва таъмин намудани иҷрои ҳадафҳои стратегии миллӣ, аз ҷумла раванди саноатикунонии босуръати кишвар пешниҳод менамоям, ки солҳои 2022–2026, яъне то ҷашни 35-солагии истиқлолияти давлатии Тоҷикистон «Солҳои рушди саноат» эълон карда шаванд. Воқеан, ҳам Тоҷикистон масъалаҳои таъмини рушди устувори иқтисоди, пешрафти бахшҳои воқеи иқтисодиётро дар мади аввали ҳадафи стратегии худ қарор додааст. Саноат муҳимтарин соҳаи бахши воқеии иқтисодиёт буда имкониятҳои содиротии он ва сатҳи рақобатпазирии миллиро таъмин месозад. Дар замони муосир давлат эҳёи раванди индустриаликунони ва рушди он назари стратегӣ дорад ва барои он заминаҳои объективии заруриро дорост ва ноил гаштан ба ин ҳадаф бояд ба ғояи муҳими милли дар давраи оянда табдил ёбад.

Мувофиқи маълумотҳои оморӣ то давраи соҳибиситиқлолӣ (соли 1991) дар Тоҷикистон ҳамагӣ 358 корхонаи саноатӣ бо 33 ҳазор ҷойи корӣ фаъолият дошт. Шумораи корхонаҳои саноатӣ аз рўи намудҳои асосии фаъолияти иқтисодии соҳаҳои саноат дар соли 2024 ба 2040 адад расидааст ва 74 ҳазор ҷойи корӣ таъсис дода шуд. Танҳо дар соли 2024-ум 740 коргоҳу корхонаҳои нави истеҳсолӣ бунёд гардида, дар ин бахш, дар маҷмуъ, қариб 20 ҳазор ҷойи корӣ ташкил карда шудааст, ки он ба баландбардории сатҳи зиндагонии аҳолӣ кумаки худро мерасонад.

Дар паёми соли ҷорӣ Пешвои миллат махсус қайд карданд, ки ҷиҳати вусъат бахшидан ба равандҳои инноватсионӣ ва истифодаи ҳамаҷонибаи имкониятҳои технологияҳои рақамӣ дар иқтисодиёт пешниҳод менамоям, ки солҳои 2025 – 2030 «Солҳои рушди иқтисоди рақамӣ ва инноватсия» эълон карда шаванд. Воқеан Љумҳурии Тољикистон дар марҳилаи ибтидоии рақамикунонӣ қарор дошта бошад ҳам, оғози қадамҳои нахустини худро барои густариш ва гузариш ба рақамикунонии иқтисодиёт дар кишвар тавассути фаъолияти ТИК дар соҳаҳои мухталифи кишвар ба роҳ монда, солҳои охир як қатор дастовардҳоро ноил гардидааст.

Қайд кардан ба маврид аст, ки рушди рақамикунонӣ ва зеҳни сунъӣ аз технологияҳои иттилоотии босуръат вобастагии калон дорад. Ҳамин тариқ, ташаккул ва рушди зеҳни сунъӣ як самти муҳими рушди илм ва техника мебошад. Дурнамои рушди иқтисоди миллӣ ва талаботи бозори меҳнат вобаста ба ташаккул ва рушди бозори хизматрасониҳои таълимӣ дар назди соҳаи маориф ва илми мамлакат, хосса низоми таҳсилоти олии касбӣ, дар самти омода сохтани кадрҳои баландихтисос ва коркарду татбиқи дастовардҳои инноватсионӣ вазифаҳои нави стратегӣ мегузорад.

Рушди босуръат ва фарогири информатикаи иқтисодӣ ва оғози иттилоотонии тамоми соҳаҳои ҳаёти ҷомеаро маъмулан ба охири асри XX рабт медиҳанд. Ин пешравиҳо дар такмилёбии пуршиддати техникаи ҳисоббарор ва васоити телекоммуникатсия, дар пайдоиши технологияҳои нав ба нави иттилоотӣ ва рушди минбаъдаи технологияҳои мавҷуда, дар татбиқи бисёрҷонибаи системаҳои иттилоотӣ ва ғайра зоҳир гардидааст.

Номзади илмҳои сиёсӣ, и.в. дотсент Раҳматулло Нусратулло

Номзади илмҳои иқтисоди, дотсент Нусратзода Муҳаммадӣ